ESA gaat dikte poolijs meten
RobzQ - maandag 3 oktober 2005 - 15:51
0
Aanstaande zaterdag, 8 oktober om 17.02 uur CET, vertrekt ESA's ijssatelliet Cryosat vanaf de lanceerbasis Plesetsk in Rusland aan boord van een Kosmos-3M raket. Cryosat meet de dikte van het poolijs en moet meer inzicht geven in de gevolgen van het broeikaseffect op de ijskappen en de stijging van de zeespiegel. De sateliet doet vanuit de ruimte drie jaar lang metingen aan de ijsmassas op aarde.
Zee-ijs
Cryosat meet de dikte van het ijs met behulp van radarsignalen. De satelliet zendt deze uit en meet vervolgens hoe het ijs de signalen terugkaatst. Met deze informatie kunnen wetenschappers onder meer de dikte van het ijs bepalen. Door de geavanceerde radar kan Cryosat als eerste satelliet ook de dikte van drijvend zee-ijs meten. Net als bij ijsbergen, ligt het grootste deel van dit ijs onder water, zodat geavanceerde technieken nodig zijn.
Veranderend klimaat
Het smelten van de poolkappen door wereldwijde opwarming heeft grote gevolgen voor een laag gelegen land als Nederland, want het kan leiden tot stijging van de zeespiegel.
Drijvend zee-ijs heeft ook op andere manieren invloed op ons klimaat, bijvoorbeeld op de loop van de warme golfstroom die in Europa voor een relatief warm klimaat zorgt. Volgens gangbare theorieën zouden veranderingen in de ijsbedekking van de Noordpool deze golfstroom kunnen stoppen, met consequenties voor het klimaat in Europa. Over de relatie tussen het broeikaseffect, de ijskappen, de zeespiegel en zeestromingen bestaan nog heel veel vragen. Cryosat moet helpen deze vragen te beantwoorden.
Poolreiziger helpt ESA
Om de metingen van Cryosat te verfijnen voert ESA in 2005 en 2006 een uitgebreide validatiecampagne uit in het Noordpoolgebied. Daarbij wordt bijvoorbeeld de dikte van de sneeuwlaag gemeten. Cryosat 'ziet' de sneeuw niet, maar het gewicht van deze sneeuw drukt het zee-ijs wel dieper het water in. Dat veroorzaakt een fout in het resultaat. Een waardevolle bijdrage aan de kennis over het sneeuwdek werd eerder dit jaar geleverd door de Nederlandse poolreiziger Marc Cornelissen. Tijdens zijn Pole Track tocht mat hij op verschillende plekken de dikte van de sneeuwlaag voor ESA.
