Nederland onveilig aan de barbecue
RobzQ - donderdag 11 augustus 2005 - 10:43
0
Onderzoek van de Brandwonden Stichting naar het barbecuegedrag in Nederland wijst uit dat barbecuen onveilig gebeurt. Ruim 20% steekt de barbecue aan met spiritus, brandgel of petroleum.
'Precies de reden waarom ongevallen gebeuren', zegt Jos Vloemans, medisch coördinator van het Brandwondencentrum Beverwijk, 'De barbecueslachtoffers die hier binnenkomen hebben allemaal steekvlamverbrandingen, omdat de smeulende barbecue nog eens extra wordt opgestookt met verkeerde brandstoffen.'
De aard van de 'barbecueverbrandingen' is zo ernstig, dat na een langdurige opname er maanden revalidatie nodig zijn en er levenslang littekens over blijven. 'En bij barbecueongevallen speelt ook het schuldgevoel', aldus Jos Vloemans, 'Bijna altijd gooit iemand anders dan het slachtoffer spiritus of brandgel op de barbecue. Je ziet dan schrijnende gevallen van familieleden of vrienden die vol schuldgevoel zitten.'
Voorlichting
Omdat de ongevallen zo specifiek zijn, jaarlijks terugkeren en een enorme impact hebben op het leven van zowel het slachtoffer als zijn omgeving, start de Brandwonden Stichting met voorlichting over veilig barbecuen. Niet alleen wordt er bij de reguliere voorlichtingsmiddelen aandacht besteed aan veilig barbecuen, maar de Stichting start nu ook met een stoppercampagne. Advertenties in verschillende bladen geven de heldere boodschap: 'Gebruik nooit spiritus om een barbecue aan te steken'.
Meewerkende slachtoffers
Twee jongens, Bart en Mathijs, werken mee aan de advertentiecampagne. Deze zomer zagen zij hun vakantie letterlijk in rook opgaan. Na drie weken in het brandwondencentrum te hebben gelegen, zijn ze net weer thuis en starten ze aan hun revalidatie. Bart: 'Bij mij was het zo'n standaard ongeval. Een feestje met vrienden, lekkere barbecue, gewoon gezellig. Toen de barbecue wat opgestookt moest worden, ging het mis. De spiritus gaf een grote steekvlam, en ik stond van top tot teen in de fik. Vooraf bedenk je echt niet wat de gevolgen kunnen zijn. Nu wel. En nu wil ik meehelpen om anderen te waarschuwen zodat het hen niet overkomt.'
Barbecuecijfers
De Brandwonden Stichting adviseert voor het aansteken van een barbecue 'aanmaakblokjes' te gebruiken. 20% van de Nederlanders steekt de barbecue nog aan met spiritus, brandgel of petroleum. Deze brandstoffen zijn vooral bij het 'bijvullen' zeer onveilig. Spiritus en petroleum veroorzaken hierbij vaak grote steekvlammen, brandgel kan bij warme temperaturen in de fles ontploffen. Aanmaakblokjes kennen deze nadelen niet. Ook voor het aansteken van een 'vuurkorf' wordt aanmaakblokjes aangeraden.
Ruim 60% van barbecuend Nederland geeft aan dat zij tijdens de barbecue geen blusmiddel bij de hand hebben. Een simpele emmer water kan direct gebruikt worden bij het koelen van slachtoffers en het blussen van een brandende omgeving. Daarom is het advies om altijd een emmer water naast de barbecue te hebben.
De beste tips voor veilig barbecuen
Voorbereiding
* Plaats de barbecue op een goede, stevige, vlakke ondergrond.
* Plaats de barbecue op sta- of tafelhoogte en niet op de grond.
* Houd rekening met de windrichting (overwaaien van vonken). Zet de barbecue op een windvrije plaats.
* Zet op de camping de barbecue ver van de tent af. Let op fladderende gordijnen/flappen van de caravan of tent.
* Houd blusmateriaal bij de hand. Zet een emmer water naast de barbecue, die is ook te gebruiken als eerste hulp bij brandwonden.
Belangrijk!
* Laat kinderen (en huisdieren) niet in de buurt van de barbecue (spelen).
* Draag geen lichtontbrandbare kleding (bv. nylon), zwempak, zwembroek of ontbloot bovenlijf. Katoen is redelijk veilig.
* Eén persoon bedient de barbecue.
Aanmaaktips
Houtskool
* Gebruik aanmaakblokjes. Gebruik nooit spiritus, benzine, brandgel (brandpasta) of petroleum als aanmaakmiddel! Brandbare vloeistoffen veroorzaken in combinatie met open vuur een steekvlam. De steekvlam kan zeer ernstige brandwonden veroorzaken in het gezicht of aan hals, borst, armen en handen.
* Steek de barbecue aan met een lange lucifer.
* Blaas niet in het vuur, gebruik een blaasbalg of waaier.
Gas
* Controleer de datum op de gasfles.
* Controleer de gasslang regelmatig op gaatjes (met een beetje zeepsop).
* Zet de gasfles rechtop naast de barbecue.
* Haal de deksel van de barbecue af, voordat je hem aansteekt.
* Steek de barbecue direct aan op het moment dat het gas wordt opengedraaid.
Elektrisch
* Zet nooit een elektrische barbecue in de buurt van water/zwembad of in de regen.
* Leg het snoer zo min mogelijk in de looproute en laat het over de grond lopen. Bij struikelen kan de barbecue omvallen.
Tijdens het barbecuen
* Verplaats nooit een brandende barbecue.
* Gebruik lange pennen, vleesvorken en tangen.
* Prik niet in het vlees, dit spat.
* Draag een schort en handschoenen.
* Eén persoon bedient de barbecue.
Na het barbecuen
* Verplaats nooit een nog warme barbecue.
* Houd ook nu de kinderen (en huisdieren) uit de buurt van de nog warme barbecue.
* Houtskool blijft urenlang nagloeien, zorg ervoor dat alles goed dooft. Dek de houtskool met een laag zand af. Een kampvuur raden we aan om goed af te blussen met water. Zelfs een dag later bestaat er nog een kans op brandwonden door hete kolen/hout.
* Draai de gaskraan dicht en zet de warmtestand uit.
* Een gasfles die is gaan roesten, lekken of andere duidelijke schades vertoont, mag niet worden bijgevuld.
* Haal bij een elektrische barbecue de stekker uit het stopcontact als deze niet meer gebruikt wordt.
Als het fout gaat
* Koel tenminste 5 minuten met water (Liefst met lauw, zachtstromend leidingwater)
* Verwijder ondertussen kleding die niet aan de wond kleeft.
* Waarschuw een arts bij: blaren/ aangetaste huid / elektrische en chemische verbranding
* Smeer niets op de brandwond
* Bedek de wond met steriel verband of een schone doek
* Geef het slachtoffer geen eten of drinken
* Vervoer het slachtoffer altijd zittend
Eerst water, de rest komt later!
Brandwonden moeten zo snel mogelijk worden gekoeld. Tenminste vijf minuten met lauw zacht stromend water. Is er geen stromend water, gebruik dan natte doeken. Zelfs slootwater is nog beter dan niets doen. Smeer nooit (brand) zalf of crème op de brandwond.
Niet hollen maar rollen! Brandende kleding dooft je het beste met water. Is dat niet aanwezig dan kunnen de vlammen worden gedoofd met een zwaar stuk textiel, zoals een jas of een deken. Rol eventueel het slachtoffer over de grond (altijd van je af!) tot de vlammen doven. Voorkom dat het slachtoffer rent, dat wakkert alleen de vlammen aan.