Zorgen over voortbestaan NPS
RobzQ - vrijdag 1 juli 2005 - 13:37
0
Het kabinet heeft vrijdag 24 juni besloten tot opheffing van de NPS als onderdeel van een nieuw plan voor de publieke omroep vanaf 2008. De NPS en andere partijen zijn daar verbijsterd over. Volgens insiders staat de toekomst van tal van zeer gewaardeerde publieke programma’s op het spel.
Tien jaar geleden werd de NPS opgericht als waarborg voor de kerntaken van de publieke omroep. De NPS heeft bewezen deze taken –jeugd, informatie, cultuur en minderheden- met hooggewaardeerde programma’s te kunnen invullen. Sesamstraat, NOVA (i.s.m. NOS/VARA/VPRO), PREMtime, Raymann is Laat, Andere Tijden (i.s.m. VPRO), om er maar een paar te noemen. Maar ook bijvoorbeeld Kunststof op Radio 1 en npsoutput.nl en rozerijk.nl op internet.
Met de opheffing van de NPS zijn deze programma’s ten dode opgeschreven. Dit geldt temeer voor samenwerkingsprogramma’s als NOVA, Zembla en Buitenhof, maar ook voor kwetsbare programma’s voor kleinere doelgroepen, zoals opera en dans, die tot het hart van de publieke omroep behoren. Het is niet voorstelbaar dat de andere, ledengebonden omroepen deze programma’s gaan overnemen, omdat de omroepen op hun beurt ook in onzekerheid verkeren over een groot deel van hun budget.
Behalve de programma’s wordt met de opheffing van de NPS ook de kraamkamer waarin deze programma’s konden ontstaan met de grond gelijk gemaakt.
Reactie D66
D66 wil een publieke omroep die zich nadrukkelijker kan en weet te onderscheiden van het commerciële aanbod. Om dat te bereiken krijgt de NOS-leiding, de Raad van Bestuur, meer macht toebedeeld. Omroepen, zoals NCRV, KRO en VARA hoeven hun energie niet langer te verspillen aan getouwtrek om het beste uitzendtijdstip (ook wel tijdslot genoemd), maar aan het bedenken en maken van mooie programma's. Omroepen zullen daarvoor deels de strijd aan moeten binden met vrije producenten en andere aanbieders op de mediamarkt.
Voorop staat een sterke onafhankelijke nieuwsvoorziening, daarvoor hebben we de NOS. Dat verdraagt zich slecht met een NPS - immers aangestuurd door de NOS - die participeert in allerlei actualiteitenprogramma's terwijl ze daar bovendien niet voor is opgericht. De oorspronkelijke taken van de NPS, verzorgen van kwetsbare programma's in de categorie kunst en cultuur, blijven gewoon bestaan. Ze zullen alleen in een ander verband - noem het een creatief laboratorium - tot stand gaan komen! Ook andere producenten krijgen een kans om in deze categorie programma's aan te leveren. Creatieve bedrijvigheid - waar D66 altijd erg voor is - krijgt zo gegarandeerd een nieuwe impuls. Dat is winst.
De afzonderlijke omroepverenigingen moeten de helft van hun budget inleveren. Zij dienen zich in de toekomst met name te richten op de functie opinie enmaatschappelijk debat. Educatie is niet primair hun taak. U schrijft dat er zoveel bezuinigd wordt op educatieve programma's, maar dat is niet waar. Er is een aparte organisatie binnen de publieke omroep die zich daarmee bezig houdt. Daar wordt geen euro op bezuinigd.
Verder leiden de plannen van staatssecretaris Van der Laan ertoe dat:
1) een eind maakt aan reclameblokken rond jeugdprogramma's;
2) de publieke omroep veel onafhankelijker - zonder bestuurlijke zuilenbemoeienis - zal worden geleid;
3) evenementenprogramma's gewoon kunnen blijven doorlopen zonder dat een omroep midden in de uitzending zijn tijdstip claimt;
4) het niet om de NPS an sich gaat maar om de programma's;
5) reclame op alle drie de publieke zenders tegelijkertijd tot het verleden behoort;
6) omroepen zich meer mogen profileren; minder eenheidsworst dus en meer onderscheid t.o.v commerciëlen.
Er is een wereld te winnen bij de publieke omroep. Er gaat veel veranderen en dat veroorzaakt logischerwijs de nodige onrust.
Overigens, er blijft voldoende geld over om ook pakweg een documentaire over jazz te maken. Ik zie dat een programma als Het Uur van de wolf zo doen. Zie liet Roman Baatenburg de Jong (politiek assistent Medy van der Laan) ons via email weten.
Reactie North Sea Jazz Festival
De directie van het North Sea Jazz Festival maakt zich ernstige zorgen over het voortbestaan van de NPS naar aanleiding van de kabinetsplannen over de publieke omroep. 'De NPS doet al jaren verslag van het North Sea Jazz Festival op radio, televisie en internet. Als de NPS wordt opgeheven, betekent dat een groot verlies voor de beleving van jazz en aanverwante muziek in Nederland', zegt festivaldirecteur Theo van den Hoek. Volgens Van den Hoek gelden de zorgen niet alleen voor het North Sea Jazz Festival, maar ook voor andere culturele evenementen waar de NPS als mediapartner aan verbonden is, zoals de Uitmarkt, Mundial en de Music Meeting.
Gedurende vrijwel haar hele bestaan is het North Sea Jazz Festival door de publieke omroep geregistreerd en uitgezonden. Het verslag doen van belangrijke culturele gebeurtenissen behoort immers tot de taak van een publieke omroep. 'Sinds haar oprichting in 1995 is het de NPS geweest die daarbij onze partner was. De samenwerking tussen het North Sea Jazz Festival is altijd naar volle tevredenheid verlopen', aldus Van de Hoek. Nog onlangs hebben het North Sea Jazz Festival en de NPS een nieuwe vijfjaren overeenkomst afgesloten. Beide organisaties hechten aan de continuïteit en de kwaliteit van deze samenwerking.
Het opheffen van de NPS zal op geen enkele manier in het belang zijn van het North Sea Jazz Festival of dat van de kijker en luisteraar. Van den Hoek: 'Ik zie het niet gebeuren dat een andere omroep net zoveel prioriteit geeft aan het festival zoals de NPS doet. Tekenend is dat de VPRO enkele jaren gelden zich om financiële redenen uit North Sea Jazz terugtrok, terwijl dat de omroep is die het eerste alternatief zou zijn voor samenwerking. Wij bepleiten dan ook met klem tot het ongedaan maken van de kabinetsplannen op dit punt. Laat de NPS in vredesnaam doorgaan met het goed uitvoeren van deze publieke omroeptaak.'
Reactie VDD
De VVD waardeert uiteraard het publieke karakter van de programma's van de NPS meer dan dat van de programma's van bijvoorbeeld de Tros. Voor de programmering in het kader van kunst en cultuur wordt naar het zich laat aanzien aanzienlijk meer geld uitgetrokken dan in het huidige bestel, dat is in ieder geval deels onze inzet. Mocht de NPS worden afgeschaft, dan komt het budget deels ten goede aan die vergrote middelen. De programmering van de NPS is dus wel veilig, net als de bredere programmering in het kader van kunst en cultuur, aldus Mathieu Andriessen (Persoonlijk medewerker Fadime Örgü )
Van der Laan zet omroepplannen door
Staatssecretaris Van der Laan is niet overtuigd door de kritiek op haar plannen om het omroepbestel te hervormen, en zij blijft ook pal achter die plannen staan. Dat bleek in de nacht van donderdag op vrijdag in een spoeddebat in de Tweede Kamer over de kwestie.
Oppositiepartijen vrezen vooral de voorgenomen opheffing van de ledenloze omroep NPS. Daardoor dreigen programma's als NOVA en Buitenhof te verdwijnen. Volgens Van der Laan is dat een zaak van de raad van bestuur Publieke Omroep en heeft die voldoende middelen om in de toekomst een programma als NOVA te waarborgen. De raad van bestuur denkt daar anders over en daarom concludeerde PvdA-woordvoerder Van Dam dat de bewindsvrouw het draagvlak onder politici belangrijker vindt dan draagvlak in Hilversum.
Oppositie
De oppositiepartijen en de raad van bestuur vrezen ook dat door het plan Nederland 1, 2 en 3 minder kijkers zullen trekken en dat daardoor de reclame-inkomsten zullen dalen. Dat heeft weer gevolgen voor de programmabudgetten.
Van der Laan was ook daarvan niet onder de indruk. "Vanaf september heeft de raad van bestuur extra middelen in handen om die tendens te keren. Ze weten al maanden dat er een dalende trend zit in de STER-inkomsten, dus ze hadden zich er op kunnen voorbereiden door goede programma's te plannen."
De coalitiepartijen gaven alle aan dat het omroepplan het resultaat is van diverse compromissen. "Inderdaad, niemand is voor 100 procent tevreden", meldde D66'er Bakker. "Maar ik tel mijn zegeningen nadat er jarenlang geen beweging heeft gezeten in dit dossier. Ik constateer dat er erg veel grachtengordelverontwaardiging is over het verdwijnen van de NPS."
Van der Laan
Van der Laan zei dat ze het opheffen van de NPS heel goed kan verdedigen. "En ik heb gemerkt dat ik voor dat plan een Kamermeerderheid heb. De programma's van de NPS zullen in de toekomst heus wel een plaatsje vinden binnen het publieke omroepbestel."
