FORTUYN: Een jaar na 6 mei 2002
Carcasstro - maandag 5 mei 2003 - 15:48
0
De vijf schoten die op 6 mei 2002 een einde maakten aan het leven van Pim Fortuyn waren het begin van één van de meest roerige perioden in de Nederlandse parlementaire geschiedenis. Een periode die tot op de dag van vandaag nog voortduurt. Maar langzamerhand wordt het weer rustig in Den Haag.
Paars II: de Nederlander was ontevreden, erg ontevreden. De wachtlijsten liepen op, er heerste een gevoel van onveiligheid op straat en Paars II kon al lange tijd niet meer de goedkeuring van de kiezer wegdragen. En toen, bijna vanuit het niets, verscheen daar Pim Fortuyn. In november 2001 werd de spreker/publicist met een flinke meerderheid gekozen tot lijsttrekker van Leefbaar Nederland. Toch zou Fortuyn, door sommigen omschreven als een ruziezoeker, niet lang bij LN blijven. In februari 2002 verscheen in de Volkskrant een interview waarin de politicus onder meer de islam een achterlijke cultuur noemde en pleitte voor afschaffing van het anti-discriminatie-artikel in de Grondwet. Het bestuur van Leefbaar Nederland besloot afscheid te nemen van Pim Fortuyn.
Fortuyn richte in enkele dagen zijn Lijst Pim Fortuyn (LPF) op en wist in korte tijd de favoriet van de kiezer te worden. Op 6 mei, de dag van de moord, stond Fortuyn ongekend hoog in de peilingen en het premierschap leek binnen handbereik. Totdat enkele minuten over zes 's avonds de mileuactivist Volkert van der Graaf een einde maakte aan het leven van Pim Fortuyn. Fortuyn werd 54 jaar oud.
Binnen enkele uren brak een ware veldslag uit op het Plein voor het Haagse Binnenhof. Relschoppers gingen in gevecht met de politie. De begrafenis enkele dagen later werd een nationaal media-event. Toch trok de herbegrafenis in Italië enkele maanden later al minder aandacht.
Maar in het politieke landschap vond een ware aardverschuiving plaats. De verkiezingen van 15 mei gingen, mede op verzoek van de LPF, gewoon door. Pim Fortuyn kreeg postuum 1.358.942 stemmen. De LPF kwam met 26 zetels vanuit het niets in de Tweede Kamer. De LPF werd regeringspartij maar ging al snel ten onder. Ruzie in de fractie én in het kabinet maakten na 87 dagen een einde aan het kabinet Balkenende. De premier diende het ontslag van zijn kabinet een dag na de begrafenis van Prins Claus bij koningin Beatrix in.
Sinds 6 mei is het niet meer rustig geworden in Nederland. Het kabinet Balkenende regeert nog steeds demissionair. Sinds de verkiezingen van 22 januari is er één formatiepoging gestrand, brak de oorlog in Irak uit, worden Nederlandse veeboeren getergd door de vogelpest, was er een koninklijke rel en balanceert de Nederlandse economie op de rand van een recessie.
Het volk is nog steeds ontevreden. De problemen die Fortuyn aan de kaak stelde, zijn er nog steeds. Toch lijkt het erop dat de Nederlander deze problemen wat gelaten over zich heen laat komen. En masse stemde de kiezer, die ruim een half jaar eerder de LPF in het zadel hielp, op de PvdA. Het is daarom des te ironischer dat er nu in Den Haag wordt onderhandeld over een kabinet met CDA, VVD en D66. Het lijkt erop dat de belangstelling die Nederland kreeg voor de politiek inmiddels flink is afgekalfd. Het doorbreken van de Haagse kaasstolp zoals de LPF van plan was lijkt een niet geslaagde missie te zijn. Na het recente afbreken van regeringsonderhandelingen tussen het CDA en de PvdA kwam de LPF onder leiding van Mat Herben even in beeld als 'derde partij' voor een coalitie met het CDA en de VVD. Maar Herben zette zichzelf en zijn partij buitenspel.
Het lijkt erop dat er geen sprake is van een erfenis-Fortuyn. Of 6 mei een nationale herdenking is valt te betwijfelen. De LPF wil de sterfdag van Fortuyn in het teken stellen van de vrijheid van meningsuiting, maar Nederland loopt er niet warm voor. De vlaggen die de erven Fortuyn hebben laten drukken met een beeltenis van de vermoorde politicus verkopen maar matig en uit het onderzoek van het NIPO bleek dat slechts 6 procent van de bevolking de dag actief gaat herdenken.
